Je mentale welzijn zal nooit optimaal zijn als je je lijf vergeet
Veel mensen met een mentale hulpvraag gaan naar een coach of psycholoog die hen helpt al pratend tot een oplossing te komen. Dit werkt zeker. Maar het kan veel efficiënter.
De sleutel hiervoor is je lijf.
Als je mentale patronen wilt doorbreken, is je lijf het ideale instrument. Zowel bij het probleem als bij de oplossing is het aanpakken van je lichaam en geest tegelijkertijd het meest efficiënt.
Verandering kost energie
95% van de dag draaien we op basis van gewoonten en automatismen. Dit gaat onbewust en kost ons daarom weinig energie. De overgebleven 5% kost ons daarentegen zoveel energie dat we ‘s avonds moe zijn en de hele nacht moeten herstellen om de volgende dag weer fris de nieuwe 5% aan te kunnen.
Aangezien verandering van denken en doen buiten je automatische patronen ligt, kost dit per definitie energie. Simpel gezegd: het is vermoeiend. En als je weinig energie hebt, krijgen je hoofd en lijf direct de prikkel ‘energie besparen’. De natuurlijke oplossing is direct terug te schakelen op de geautomatiseerde oude patronen die je juist zo graag wilt afleren. Daarom heb je energie en focus nodig.
Focus helpt je om niet terug te vallen en is direct verbonden aan je cardiovasculaire conditie. Mensen met een goede fysieke conditie kunnen zich dan ook langer en beter concentreren op mentale taken. Een goede fysieke conditie helpt je direct bij mentale groei.
Onnodige energielekken
Niet alleen veranderen kost energie. Negatieve zelfpraat en belemmerende gedachten vormen ook grote energielekken. Hetzelfde geldt voor fysieke gebreken. Als je te dik bent, je uithoudingsvermogen slecht is of als je weinig kracht of mobiliteit bezit, vertaalt dit zich naar je dagelijks leven. Je verliest kostbare energie en houdt jezelf mentaal tegen. Je levert in op efficiëntie. Doodzonde.
Verandering betekent weerstand
Als je iets wilt veranderen, wil je ego dit het liefst snel en groots. Maar wanneer je teveel in één keer probeert te veranderen, zet je een te grote stap in discomfort. Je oerbrein schrikt, bestempeld de situatie als ‘onveilig’ en trapt op de rem.
Door die remming verricht je de nieuwe taak niet met 100% focus en overtuiging, maar met angst voor falen. Deze weerstand zorgt veelal voor een negatieve ervaring die op zijn beurt weer leidt tot een bevestiging van bestaande belemmerende overtuigingen. Of je creëert zelfs nieuwe remmende gedachten.
Gelukkig is ons lichaam veel intelligenter dan ons ego.
Ons lijf weet dat je rustig aan moet opbouwen en dat nieuwe kracht en gewoonten tijd nodig hebben om in te slijten. Je zenuwstelsel, pezen, spieren, hart en longen moeten wennen aan de belasting. Je lichaam weet dit en geeft direct of op termijn aan wanneer je te snel gaat. Ook al geeft je hoofd het minder duidelijk aan, ook mentale kracht moet je stap voor stap opbouwen. Ons ego kan dus een hoop leren discomfort tijdens fysieke training.
Stressprikkels maken je sterker
Hoe doe je dat dan, dat opbouwen? Ons lichaam zit interessant in elkaar. Als je sterker wilt worden, moet je het een stressprikkel geven. Het lichaam krijgt dan het signaal ‘huidige capaciteit is niet genoeg, ik moet sterker worden’. Op het moment dat de stressprikkel voorbij is, herstelt het lijf en adapteert het zich aan de stressprikkel die je gegeven hebt. Als je consistent die prikkel iets opbouwt wordt je sterker. Zo werkt het mentaal ook.
Essentieel hierbij is het doseren van de stressprikkels, zodat je oerbrein en ego eraan kunnen wennen en niet direct in de weerstand gaan. Wanneer je gradueel opbouwt, behoud je je focus, creëer je succeservaringen en win je aan zelfvertrouwen. Dit heet flow.
Flow en zelfvertrouwen
Flow is het moment waarop je volledig gefocust bent op je taak. Deze taak is zo uitdagend dat het je volledige concentratie vergt om te slagen, maar je hebt het vertrouwen dat je het kan behalen. Je laat je niet afleiden, want dan lukt het je niet en dat weet je. Deze flow kan je heel goed aanleren met fysieke training en vervolgens vertalen naar je mentale uitdagingen in het dagelijks leven.
Neem bijvoorbeeld kickboksen. Tijdens het kickboksen kun je niet anders dan je optimaal focussen. Verslapt je aandacht, dan wordt je hard geraakt of verlies je je balans. De stressprikkels van deze sport zorgen (mits goed opgebouwd) voor het trainen van flow. De ultieme samenwerking tussen hoofd en lijf leiden tot stoïcijnse focus.
Meer informatie over kickboksen en mentale groei lees je verder in deze blog.
Sport leert je omgaan met tegenslag
Flow bereik je uiteraard niet in één keer en het is geen lineair proces. Stagnatie en terugslag horen bij het proces van verandering, groei en nieuwe gewoontes aanleren. De vraag is niet óf je stagnatie of terugslag krijgt, maar wanneer. Het gebeurt hoe dan ook. De kunst is om jouw triggers te herkennen en te gebruiken om ervan te leren en dan weer door te gaan.
In sport zie je dit heel duidelijk.
In sport bouw je kracht op dankzij terugval. Alleen al van de spierpijn de volgende dag is een goed voorbeeld. Na inspanning moet je ontspannen en herstellen. Zo wordt je sterker. Dit is de natuurlijke cyclus van het lichaam. Maar ook tijdens de trainingen hoort terugval er soms bij.
Het is vaak een lastig moment voor je ego, maar tijdens het sporten accepteren de meesten het toch eerder van zichzelf dan bij een mentale uitdaging. Dat komt omdat je in je achterhoofd best weet je dat je door te trainen veerkrachtig wordt en er steeds beter mee kan omgaan. Je ervaart het namelijk fysiek en in praktijk; je wordt weerbaar.
Hetzelfde geldt voor mentale groei. Het is een constante zoektocht naar de balans tussen in- en ontspanning. Door parallel aan je mentale ontwikkeling fysiek te trainen, leer je (h)erkennen wanneer het ego te veel wil en wanneer je lichaam je terugroept.
Je eigen gewicht tillen voor mentale draagkracht
Elke sport leent zich voor deze waardevolle wisselwerking tussen mentale en fysieke groei. In eerste instantie laat ik mijn klanten functioneel trainen met hun eigen lichaamsgewicht. Ze trainen meerdere spiergroepen tegelijkertijd, met niets anders dan zichzelf en een vierkante meter. Ik doe dit om twee redenen.
Ten eerste mogen ze leren om hun eigen lichaamsgewicht te dragen, te duwen en goed te gebruiken tijdens complexe fysieke taken. Nederigheid hebben voor je eigen lichaam en er echt goed mee samenwerken zijn namelijk vaak onderontwikkeld.
Ten tweede leer ik ze onafhankelijkheid. Je hebt niets anders nodig dan jezelf om goed te trainen. Mooie sportschoenen, fancy trainingsmaterialen en sportclubs etc. zijn allemaal super tof, maar niet noodzakelijk.
Het dragen van je eigen lichaamsgewicht zorgt voor mentale draagkracht en zelfstandigheid. En weten dat je niks anders nodig hebt dan jezelf om sterker te worden ook.
Fysieke fitheid als katalysator
Wanneer je mentaal geen focus hebt, stress ervaart of je niet lekker voelt, verlies je kostbare energie. Energie die je nodig hebt om oude patronen te doorbreken en nieuwe gewoontes aan te leren.
Hetzelfde geldt voor je lichaam. Als je niet genoeg kwalitatieve slaap, beweging, voeding en een verkeerde lichaamshouding hebt, verlies je ook kostbare energie. Dit heeft zijn weerslag op hoe je je mentaal voelt.
Wil je mentale focus en energie? Dan is fysieke fitheid de katalysator.
Aan de slag met een personal coach?
Training en mentale coaching zijn cruciale pijlers in een blijvende fitte lifestyle. Maar om energiek en voluit te leven zijn de andere vijf pijlers even zo belangrijk.
Hoe zit het met jouw hoeveelheid dagelijkse voeding, beweging, slaap, ontspanning en motivatie?
Je leert het in een lifestyle analyse van een personal coach.
